صندوق اهرمی یکی از انواع صندوقهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه است که از دو نوع واحد بدون ریسک و پر ریسک تشکیل شده و به این ترتیب میتواند رضایت هر دو گروه سرمایهگذاران ریسکپذیر و ریسکگریز را به دست بیاورد. این صندوق از طریق تکنیک اهرم، امکان بازدهی و سود حداکثری را برای سرمایهگذاران خود فراهم کرده است. همچنین به دلیل ساز و کار صندوقهای اهرمی امکان انجام معامله با مبلغی بیش از سرمایه اولیه برای سرمایهگذار ایجاد شده است.
در این مقاله بررسی خواهیم کرد که صندوق اهرمی چیست و چگونه میتوانیم از صندوق اهرمی سود کنیم؟ بنابراین اگر مایل هستید در مورد صندوقهای اهرمی بیشتر بدانید با ما همراه باشید.
صندوق اهرمی چیست؟
همانطور که از اسم آن مشخص است، صندوقهای اهرمی مانند یک اهرم و نیروی مضاعف عمل کرده و سود حاصل از سرمایهگذاری شما را چند برابر میکنند. البته عملکرد مکانیزم اهرم در این صندوق مانند یک شمشیر دو لبه است. یعنی همانطور که نسبت به سایر صندوقها، سود بیشتری برای سرمایهگذاران خود به همراه دارد، در زمان رکود بازار و کاهش ارزش سرمایه صندوق، زیان بیشتری هم خواهد داشت.
بنابراین اگر مایل به سرمایهگذاری در این صندوق با هدف سود بیشتر هستید، باید ریسک آن را هم بپذیرید. البته صندوقهای اهرمی از جمله صندوقهای سرمایهگذاری هستند که هم دارای واحد بدون ریسک و هم پر ریسک بوده و امکان سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران با استراتژیهای مالی و ریسکپذیری متفاوت وجود دارد.
به طور کلی واحدهای سرمایهگذاری در این صندوق به دو دسته صدور و ابطالی و قابل معامله(ETF) تقسیم میشوند. واحد صدور و ابطال در واقع واحدهای عادی و بدون ریسک صندوق هستند و مانند صندوقهای با درآمد ثابت عمل میکنند. برای خرید این واحدها سرمایهگذار باید فرآیند صدور و ابطال را به صورت حضوری یا آنلاین انجام دهد.
اما واحدهای ETF که به آن واحد ممتاز هم گفته میشود، از نوع واحدهای دارای ریسک بالا بوده و ساز و کار آن مانند صندوقهای سهامی است. این واحدها به صورت قابل معامله در بورس هستند و برای خرید آنها باید بعد از دریافت کد بورسی از طریق یک کارگزاری اقدام کنید. امکان صدور واحدهای عادی 2 برابر واحدهایETF یا ممتاز است.
تفاوت صندوق اهرمی و سهامی
همانطور که اشاره کردیم ساز و کار صندوق اهرمی و سهامی شبیه به هم است. از این جهت که سبد سرمایه صندوقهای اهرمی هم مانند صندوقهای سهامی از طریق سرمایهگذاری در سهام شرکتها ایجاد میشود و هر دو صندوق از نوع سرمایهگذاری پر ریسک محسوب میشوند. اما با این وجود تفاوتهایی هم بین این دو صندوق وجود دارد، که عبارتند از:
- اصلیترین تفاوت صندوق اهرمی و صندوق سهامی استفاده از مکانیزم اهرم در صندوقهای اهرمی و امکان بازدهی بالا در کوتاهمدت است.
- صندوقهای اهرمی میتوانند فراتر از بازدهی صندوق به سرمایهگذاران خود سود پرداخت کنند.
- در صندوقهای اهرمی ضامن نقدشوندگی و بازارگردان وجود ندارد و ممکن است در شرایط نزولی بازار نقدشوندگی واحدهای صندوق با مشکل مواجه شود.
- صندوقهای اهرمی دارای دو واحد بدون ریسک و پر ریسک است و میتواند هر دو گروه سرمایهگذاران ریسکگریز و ریسکپذیر را راضی نگه دارد.
چگونه از صندوق اهرمی سود کنیم؟
همانطور که اشاره شد صندوق اهرمی از دو واحد عادی و ممتاز تشکیل شده است. بازدهی واحدهای عادی دارای محدوده مشخص است. یعنی به طور مثال برای این واحدها حداقل 20 درصد و حداکثر تا 25 درصد سود در نظر گرفته میشود و سرمایهگذاران تحت هر شرایطی کمتر از 20 درصد و بیشتر از 25 درصد از صندوق اهرمی سود دریافت نخواهند کرد.
بنابراین حتی اگر در یک دوره صندوق اهرمی سود منفی داشته باشد، حداقل سود 20 درصد به سرمایهگذاران تعلق خواهد گرفت و بر عکس اگر بازدهی صندوق بیش از 25 درصد باشد سرمایهگذاران حداکثر همان 25 درصد سود را دریافت خواهند کرد و به این ترتیب این نوع واحدها برای سرمایهگذاری بدون ریسک خواهند بود.
در مقابل، واحدهای ممتاز یا ETF به دلیل استفاده از مکانیزم اهرم محدودیتی برای بازدهی و سود ندارند و دارای نوسانات زیادی هستند. به این دلیل این واحدها پر ریسک محسوب میشود. همچنین واحدهای ممتاز پشتیبان و تضمینکننده سود واحدهای عادی هستند. به این معنی که در مواقعی که بازدهی صندوق منفی بوده و سود واحدهای عادی کمتر از حداقل سود تعیین شده باشد (در مثال بالا، کمتر از 20 درصد)، این کمبود از طریق سود واحدهای ممتاز جبران میشود و سرمایهگذاران واحدهای ممتاز، دچار ضرر خواهند شد.
از طرف دیگر اگر بازدهی صندوقهای عادی یا بدون ریسک از سقف بازدهی تعیین شده (25 درصد) بیشتر باشد، اختلاف سود به واحدهای ممتاز تعلق خواهد گرفت. یعنی در این مواقع سرمایهگذاران واحدهای پر ریسک یا ممتاز، علاوه بر سود واحدهای خود، از محل واحدهای عادی یا بدون ریسک هم سود بیشتری دریافت خواهند کرد.
حال تصور کنید که سود صندوق در بازه مشخص شده و به عنوان مثال 23 درصد باشد، در این موارد سود دریافتی سرمایهگذاران واحدهای پر ریسک و بدون ریسک همان 23 درصد خواهد بود.
البته باید این نکته را مد نظر قرار دهید که در صندوقهای اهرمی تضمینی برای سوددهی در آینده وجود ندارد. همچنین به این دلیل که این صندوق از مکانیزم اهرم استفاده میکند، شدیداً تحت تأثیر نوسانات بازار قرار دارد و در صورت نزولی شدن بازار، میزان ضرر آن هم چند برابر یک صندوق سهامی خواهد بود.
صندوق زرین پارسیان از چه نوعی است؟
صندوق زرین پارسیان یک صندوق سرمایهگذاری سهامی از نوع صدور و ابطالی است که حداقل 70 درصد از دارایی آن در سهام شرکتهای فعال در بورس و فرابورس ایران سرمایهگذاری میشود. صندوق زرین پارسیان در تاریخ 22/7/1393 فعالیت خود را تحت مدیریت تأمین سرمایه لوتوس آغاز کرد و از آن زمان تا تاریخ 23/2/1402 بازدهی این صندوق بیش از 2936 درصد بوده است.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که صندوق اهرمی چیست و چگونه میتوانیم از صندوق اهرمی سود کنیم. همانطور که اشاره شد صندوق اهرمی از نوع صندوقهای سرمایهگذاری است که با استفاده از تکنیک اهرم، بازدهی و سود بیشتری را برای سرمایهگذاران ایجاد میکند. این صندوق از دو روش صدور و ابطال و قابل معامله در بورس برای سرمایهگذاری استفاده کرده و دارای دو نوع واحد از جمله واحد بدون ریسک یا صدور و ابطالی و واحد پر ریسک یا قابل معامله(ETF) است، که سرمایهگذاران میتوانند بر اساس استراتژی مالی خود یکی از این دو واحد را انتخاب کنند.